9 Lý do chuyển đổi số thường thất bại và cách khắc phục

Trong kỷ nguyên 4.0, khi nhắc đến lý do chuyển đổi số thường thất bại, nhiều người sẽ nghĩ ngay tới vấn đề công nghệ. Thực tế, chuyển đổi số đang trở thành xu hướng tất yếu trên toàn cầu, giúp doanh nghiệp bứt phá về năng suất, tiết kiệm chi phí và nâng cao trải nghiệm khách hàng. Trên thế giới, nhiều tập đoàn lớn đã thành công nhờ ứng dụng công nghệ số. Tại Việt Nam, Chính phủ xem đây là động lực quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy kinh tế số.

Thế nhưng, dù mang ý nghĩa sống còn, nhưng tỷ lệ thất bại lại khá cao, rất nhiều dự án trên thế giới không đạt mục tiêu và nhiều doanh nghiệp Việt dù đầu tư mạnh vẫn thiếu đồng bộ, chưa hiệu quả. Trong bài viết này, hãy cùng MP Transformation tìm hiểu một số lý do khiến chuyển đổi số thường thất bại và cách khắc phục!

Dấu hiệu khi chuyển đổi số thất bại

Nhiều doanh nghiệp dù đã đầu tư nhiều công sức và nguồn lực, nhưng kết quả lại không được như mong đợi. Dưới đây là những dấu hiệu cho thấy dự án có nguy cơ thất bại mà doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý.

Không đạt mục tiêu kinh doanh

Nếu chuyển đổi số không mang lại giá trị như tăng doanh thu, cải thiện hiệu suất vận hành, nâng cao trải nghiệm khách hàng thì dự án có khả năng không đáp ứng được kỳ vọng ban đầu.

Tốn kém về chi phí nhưng không hiệu quả

Việc chi nhiều cho hạ tầng, phần mềm hoặc nhân sự nhưng kết quả không tương xứng là dấu hiệu cảnh báo lớn. Tình trạng đầu tư thiếu trọng tâm và không có chiến lược rõ ràng sẽ khiến dự án nhanh chóng rơi vào bế tắc, lãng phí nguồn nhân lực và mất cơ hội cạnh tranh.

Dự án kéo dài hơn dự kiến và không có kết quả rõ ràng

Khi thời gian triển khai bị kéo dài, liên tục trễ hạn và vượt ngân sách dự kiến, điều này cho thấy công tác quản trị dự án còn yếu. Nếu tình trạng này kéo dài quá lâu không chỉ làm tăng chi phí, mất đi cơ hội cạnh tranh mà còn khiến nhân sự mất kiên nhẫn và giảm động lực tham gia.

Kết quả không được đo lường

Không có KPI, chỉ số hay công cụ đo lường, đánh giá cụ thể sẽ khiến doanh nghiệp không thể biết được dự án đang ở mức nào, hiệu quả ra sao. Thiếu đo lường đồng nghĩa với việc doanh nghiệp không có cơ sở để tối ưu hoặc điều chỉnh chiến lược kịp thời. Đây chính là nguyên nhân khiến doanh nghiệp dễ dẫn đến thất bại. 

9 Lý do chuyển đổi số thường thất bại kèm các giải pháp khắc phục

Chuyển đổi số đang dần trở thành xu hướng tất yếu trong mọi lĩnh vực. Các doanh nghiệp đều có định hướng rõ ràng và mong muốn được chuyển đổi số nhưng vẫn còn tâm lý lo ngại việc thất bại trong chuyển đổi số. Dưới đây là các lý do chuyển đổi số thường thất bại và giải pháp để doanh nghiệp tăng cơ hội thành công trong hành trình số hóa.

Mục tiêu chưa rõ ràng

Nhiều doanh nghiệp bắt tay vào chuyển đổi số theo phong trào mà không xác định rõ mục tiêu và đo lường cụ thể. Việc đặt ra những định hướng chung chung mà thiếu chỉ số KPIs khiến dự án nhanh chóng mất phương hướng.

Giải pháp: Doanh nghiệp cần xây dựng mục tiêu theo nguyên tắc SMART (cụ thể, đo lường được, khả thi, thực tế và có hạn định thời gian). Đồng thời, nên chia nhỏ thành các cột mốc như 6 tháng – 1 năm – 3 năm để dễ kiểm soát tiến độ.

Thiếu chiến lược rõ ràng

Một bản kế hoạch mơ hồ, không dựa trên thực tế thị trường hay nguồn lực sẵn có sẽ khiến dự án khó triển khai và kém hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp lập chiến lược nhưng khi thực hiện lại vướng phải khoảng cách lớn giữa mong muốn và khả năng thực thi.

Giải pháp: Xây dựng lộ trình triển khai chi tiết theo từng giai đoạn cụ thể, có dự trù rủi ro và phương án ứng phó kịp thời. Quan trọng nhất là chiến lược phải gắn liền với định hướng kinh doanh dài hạn của doanh nghiệp.

Không có sự đồng lòng từ lãnh đạo

Lãnh đạo là người đứng đầu trong hành trình chuyển đổi số. Nếu họ thiếu sự cam kết, chỉ giao phó cho bộ phận IT mà không trực tiếp tham gia, dự án sẽ dễ bị trì trệ.

Giải pháp: Ban lãnh đạo cần chủ động tham gia từ khâu lập kế hoạch cho tới giám sát triển khai. Đồng thời, phải truyền cảm hứng, phân bổ nguồn lực hợp lý và thể hiện sự kiên định với tầm nhìn đã chọn.

Rào cản từ trong nội bộ

Nhiều nhân viên lo ngại mất việc hay không nhìn thấy lợi ích từ chuyển đổi số, dẫn đến tâm lý phản kháng. Sự thiếu hợp tác giữa các phòng ban cũng khiến quy trình thực hiện thiếu đồng bộ.

Giải pháp: Doanh nghiệp cần xây dựng văn hóa minh bạch, giải thích rõ ràng những lợi ích của công nghệ và khẳng định công nghệ hỗ trợ chứ không thay thế con người. Song song đó, tổ chức đào tạo kỹ năng số để giúp nhân viên tự tin thích ứng.

Văn hóa doanh nghiệp không phù hợp

Nếu văn hóa tổ chức còn bảo thủ, ngại thay đổi và duy trì lối làm việc cũ thì việc ứng dụng công nghệ mới vào chuyển đổi số sẽ gặp rất nhiều trở ngại.

Giải pháp: Cần điều chỉnh giá trị văn hóa doanh nghiệp, tạo môi trường khuyến khích đổi mới và chấp nhận thử nghiệm. Môi trường cởi mở sẽ giúp đội ngũ nhân viên sẵn sàng đón nhận công nghệ mới và phát huy sáng kiến.

Thiếu kỹ năng và nguồn lực

Một trong số những lý do chuyển đổi số thường thất bại nằm ở kỹ năng và nguồn nhân lực. Yếu kém về công nghệ hoặc thiếu đội ngũ chuyên gia am hiểu sẽ khiến dự án gặp nhiều khó khăn. Không ít doanh nghiệp chỉ chú trọng đầu tư vào phần mềm, phần cứng mà bỏ quên yếu tố con người.

Giải pháp: Đầu tư cho đào tạo nội bộ, tuyển dụng nhân sự chất lượng cao hay hợp tác với chuyên gia chuyển đổi số. Đặt trọng tâm vào việc xây dựng đội ngũ nhân sự có khả năng vận hành và cải tiến liên tục.

Ngân sách và thời gian không thực tế

Không ít doanh nghiệp đánh giá thấp chi phí và thời gian đầu tư. Khi dự án vượt ngân sách hay kéo dài quá lâu, niềm tin của nhân viên suy giảm và hiệu quả không còn như kỳ vọng.

Giải pháp: Lập kế hoạch tài chính rõ ràng, minh bạch, tính toán chi phí ẩn, dự trù phát sinh và phân bổ thời gian hợp lý. Việc triển khai nên theo từng giai đoạn nhỏ thay vì phải dàn trải toàn bộ.

Chọn sai công nghệ hoặc nhà cung cấp

Việc chạy theo công nghệ mà không cân nhắc nhu cầu thực tế sẽ dễ dẫn đến lãng phí. Ngoài ra, lựa chọn nhà cung cấp thiếu uy tín cũng có thể khiến hệ thống không tương thích hay khó mở rộng.

Giải pháp: Đặt tiêu chí lựa chọn giải pháp công nghệ phù hợp hơn là tiên tiến, chọn giải pháp linh hoạt, dễ tích hợp với hệ thống hiện có. Đồng thời, cần đánh giá kỹ năng lực và dịch vụ hậu mãi của đối tác công nghệ trước khi thực hiện ký kết.

Không đánh giá được hiệu quả

Nếu không có cơ chế KPIs để đo lường hiệu quả, doanh nghiệp sẽ không biết dự án tiến triển đến đâu, có mang lại giá trị thực hay không. Nhiều doanh nghiệp triển khai xong và để đó, không cải tiến, không tối ưu.

Giải pháp: Thiết lập bộ KPIs ngay từ đầu, đo lường hiệu quả thường xuyên và lấy phản hồi từ người dùng. Việc này giúp doanh nghiệp điều chỉnh theo nhu cầu kịp thời và đảm bảo giá trị bền vững.

Kết luận

Chuyển đổi số không phải là dự án ngắn hạn, mà là cả hành trình dài hạn. Việc hiểu rõ những lý do chuyển đổi số thường thất bại sẽ giúp doanh nghiệp rút ra bài học, tránh sai lầm cũ của nhiều tổ chức khác. Để thành công, doanh nghiệp không thể chỉ dựa vào công nghệ, mà còn cần chiến lược rõ ràng, sự đồng hành của con người và tư duy quản trị. Khi hội tụ đầy đủ các yếu tố này, chuyển đổi số sẽ trở thành nền tảng vững chắc giúp doanh nghiệp bứt phá và phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.